Follow-up onderzoek naar de effecten van de behandeling van alcoholafhankelijkheid in een aantal psychiatrische ziekenhuizen.

• het alcohol- en medicatiegebruik van opgenomen patiënten in kaart brengen;
• peilen naar de effecten van het volgen van een residentieel behandelingsprogramma (bv. is het alcoholmisbruik verminderd, is de kwaliteit van leven verbeterd na de behandeling?);
• nagaan welke factoren abstinentie bevorderen;
• vergelijken van de bereikte patiëntengroep in de verschillende deelnemende voorzieningen;
• zicht krijgen op terugval- en hervalpercentages na behandeling;
• factoren identificeren die samenhangen met overmatig alcoholgebruik, abstinentie en herval.

Alcoholgebruikers die een langdurige behandeling voor alcoholproblemen startten in een psychiatrisch ziekenhuis (n=250).

Alle patiënten die tussen 1 december 2003 en 31 juli 2004 aangemeld werden op één van de betrokken behandeleenheden voor alcoholafhankelijke personen kwamen in aanmerking voor deelname aan het onderzoek. Enkel patiënten die het initiële ontwenningsprogramma doorlopen hadden (± 3 weken) en hun geïnformeerde toestemming voor deelname aan het onderzoek gaven, werden bij het onderzoek betrokken. Van 181 van deze 249 patiënten (72,7%) kon een volledig follow-upinterview afgenomen worden.

Uit het follow-uponderzoek bij 181 ex-patiënten van behandelafdelingen voor alcoholafhankelijke personen in vijf Vlaamse psychiatrische ziekenhuizen is gebleken dat de globale ernst van de alcohol- en psychische problematiek en de globale kwaliteit van de leefsituatie van deze personen significant verbeterd was zes maanden na afloop van de gevolgde residentiële behandeling. Dit valt zowel af te leiden uit een aantal objectieve maatstaven als uit meer subjectieve indicatoren, zoals de tevredenheid met de leefsituatie en de mate van last van en nood aan hulp omwille van alcohol- en psychische problemen. Ondanks deze duidelijk positieve evolutie op individueel niveau en op het niveau van de totale steekproef, moeten we op basis van de ASI-criteria ook concluderen dat er bij respectievelijk 32,0% en 30,3% van de respondenten nog steeds sprake was van een ernstige alcohol- en/of psychische problematiek, waarvoor op zijn minst (nog) ‘enige vorm van behandeling aangewezen’ was. Blijvende opvolging en monitoring van deze problemen lijkt dan ook de boodschap.