Evaluatie van methadonaflevering in België

De officina-apothekers toelaten hun vaardigheden te gebruiken bij de evaluatie van hun patiënten in substitutiebehandeling. Een observatorium oprichten met apotheken verdeeld over heel België en een representatief staal bekomen van patiënten en van de verschillende vormen van opvang. Een momentopname maken (eind 2002) van het ‘Belgisch model’ van substitutiebehandeling, en de patiënten opvolgen gedurende 18 maanden.

• Apothekers
• Patiënten in substitutiebehandeling met methadon

In een eerste deel van de studie zijn meer dan 1.200 methadon-patiënten geëvalueerd door 300 apothekers.

• Vlaamse patiënten zijn jonger met een kortere drugverslaving. Brussel heeft de oudste patiënten van het land.
• Duur van het contact van de patiënt met dezelfde officina bedraagt gemiddeld 32 maanden. Met de huidige arts gemiddeld 44 maanden.
• Voorgeschreven dosis methadon: gemiddeld 47,2 mg. Vlaanderen lager met 34,7mg tegenover 48,9 mg in de Franse Gemeenschap. Dus lage dosissen in België. Dit wordt de ‘paradox van de voorzichtigheid’ genoemd.
• Supervisie op de methadonverstrekking: uiterst sterk in Vlaanderen. 60% van de patiënten krijgt zijn methadon dagelijks (minder dan 9% in de Franse Gemeenschap), en 41,3% neemt ter plaatse in (3,1% in de Franse Gemeenschap). 80% methadon in siroop in Vlaanderen en 77% in gelulen in Brussel en in Wallonië.
• In Vlaanderen zetten meer patiënten hun heroïnegebruik verder dan in Wallonië-Brussel. Ook meer spuitgedrag en cocaïne. Strengere methadonverstrekking in Vlaanderen heeft geen gunstige gevolgen voor de situatie van de patiënten.

• Moeilijkheden bij de opvang in de officina van patiënten: vooral onveiligheid en verstoren van het cliënteel. Het tegelijk voorschrijven van benzodiazepines en vooral van Rohypnol vormt een risicofactor voor gedragsproblemen.
• De relatie die ontstaat tussen de apotheker en de patiënt wordt in eerste instantie bepaald wordt door een dimensie van empathie(meevoelen) tot de patiënt in substitutiebehandeling.

Het tweede deel van de studie bestaat uit zelf-evaluatie van de patiënten in substitutiebehandeling.

• Kwaliteit van de relaties patiënt-arts en patiënt-apotheker: de Therapeutische Alliantie, die sterk bijdraagt tot het welzijn van de patiënt. De relatie tot de apotheker komt vlak hierna.
• Nieuwe bijdragen van de studie over het profiel van de patiënten.
• De sociale oorsprong: 2/3 komt uit het arbeidersmilieu.
• Bijna de helft leeft samen. Hiervan heeft 38% een verslaafde partner, 43,5% heeft een abstinente partner.
• Activiteit: 64% is werkloos, 74% in Wallonië-Brussel en 55,6% in Vlaanderen. De kuur zelf draagt niet direct bij tot betere tewerkstelling. Verder voelen patiënten, 31,5% aan Franstalige kant en 25% aan Vlaamse kant, zich niet in staat om te werken.
• Patiënten met zwaar verleden van totaalopname in gesloten instelling. 21% kende de gevangenis en 9% kende het opvangtehuis, en 19% kende beiden. Preventie moet zich richten op de beschermingsinstellingen voor de jeugd.
• Huidige situatie van de behandeling in België
• De huisartsgeneeskunde is ‘de’ voorschrijfplaats voor methadon geworden. Franse Gemeenschap 56,4%, Vlaanderen 34,4%. In de Vlaamse Gemeenschap zouden de MSOC’s de meeste patiënten opvangen (37%). Groepspraktijken, (16%), spelen een niet onbelangrijke rol in Franse.