European School survey Project on Alcohol and Other Drugs (ESPAD) – Belgium/Flanders.

Terug naar alle onderzoeken

Samenvatting

Het internationale ESPAD-project wil vergelijkbare gegevens verzamelen over het middelengebruik bij 15-16-jarige scholieren

Het onderzoek vindt plaats om de vier jaar sedert 1995 met een deelname van ongeveer 40 Europese landen.

Aan de derde versie in 2003 nam Vlaanderen voor het eerst deel zodat men vanaf de bevraging in 2007 voor het eerst over trendgegevens beschikt die internationaal vergeleken kunnen worden.

De bevraging vindt plaats in een representatief (naar onderwijsnet, onderwijsvorm, leerjaar en geslacht) staal van het Vlaamse reguliere secundaire onderwijs.

Uit het Vlaspad-onderzoek worden alle respondenten die in aanmerking komen voor de gewenste leeftijdscohorte getrokken en aan de internationale database aangeleverd.

Doelstelling

  • Monitoring van het genotmiddelengerelateerd risicogedrag bij 15-16-jarigen (sigaretten, alcohol, cannabis, andere illegale drugs, deviant gedrag, spijbelen).
  • Internationaal vergelijken van de Vlaamse onderzoeksresultaten.
  • Nagaan van nationale en internationale trends.Invloed van het genotmiddelgebruik van adolescenten in relatie tot psychosociaal welbevinden, verhoogd risico op cannabisgerelateerde problemen, opvoedingsstijlen en genotmiddelengerelateerde informatieve en hulpvragen.

Onderzoekspopulatie

Leerlingen van het secundair onderwijs in Vlaanderen geboren tussen 1 augustus 1991 en 31 juli 1992 (subsample van het VLASPAD onderzoek) zodat internationaal eenzelfde leeftijdsgroep (15-16 jarigen) vergeleken kan worden. Het internationale onderzoek bestaat uit een bevraging van 104.828 15- en 16-jarigen uit 35 Europese landen.

Voornaamste resultaten

Gemiddeld 58% van de leerlingen in Europa rookte ten minste één keer in zijn leven sigaretten en 29% rookte in de afgelopen dertig dagen voorafgaand aan de bevraging. Voor Vlaanderen is dit respectievelijk 47% en 23%. In de periode tussen 1999 en 2007 bedraagt de daling van het huidig roken bij Europese 15 à 16-jarigen zeven procentpunten, waar de daling voor Vlaanderen gemeten over de periode tussen 2003 en 2007 meer uitgesproken is met negen procentpunten.

Vlaanderen situeert zich met het alcoholgebruik in de voorbije maand (70%) in de Europese subtop. In de periode 2003-2007 daalt op enkele uitzonderingen bij de 15- en 16-jarigen in Europa zowel het huidig alcoholgebruik als het alcoholgebruik tijdens het voorbije jaar. Deze daling is meer zichtbaar in West-Europa en in Vlaanderen zelfs meer uitgesproken.

Het cannabisgebruik is hoger in West-Europa dan in de Oost-Europese landen. Vlaanderen (24%) scoort boven het Europees gemiddelde (19%), maar situeert zich in de middengroep als het gaat over jongeren die ooit eens cannabis gebruikt hebben. Wanneer men kijkt naar wie de voorbije maand cannabis had gebruikt, situeert Vlaanderen zich met 12% echter in de subtop van Europa, duidelijk boven het Europees gemiddelde (7%). Het cannabisgebruik in Europa kent gemiddeld een dalende trend.

Ecstasy, amfetamine en cocaïne zijn de belangrijkste andere illegale middelen die 5% van de ondervraagden ooit gebruikt heeft, zowel in Vlaanderen als in Europa.

Output

Kraus, L., Seitz, N. N., Piontek, D., Molinaro, S., Siciliano, V., Guttormsson, U., ... & Griffiths, P. (2018). ‘Are The Times A‐Changin’? Trends in adolescent substance use in Europe. Addiction .

EWWD (2009). Samenvatting - Het ESPAD-verslag van 2007. Gebruik van alcohol en andere drugs onder scholieren in 35 Europese landen. Luxemburg: Bureau voor officiële publicaties der Europese Gemeenschappen.

Hibell, B., Guttormsson, U., Ahlström, S., Balakireva, O., Bjarnason, T., Kokkevi, A., & Kraus, L. (2009). The 2007 ESPAD report. Substance use among students in 35 European countries. Stockholm: The Swedish Council for Information on Alcohol and Other Drugs.

Lambrecht, P. (2009). ESPAD 2007: Trends in gebruik. AnD – Tijdschrift van de Vereniging voor Alcohol- en andere Drugproblemen, 3, 17-18.

Lambrecht, P., & Andries, C. (2008). The European School survey Project on Alcohol and Other Drugs – Belgium/ Flanders (ESPAD - 2007). Eindrapport December 2008. Brussel: VUB.

Online artikels & rapporten

Contact

Vrije Universiteit Brussel, Faculteit Psychologie en Educatiewetenschappen
Patrick Lambrecht

Algemene info

Looptijd

Startdatum 01/01/2003

Doorlopend project

Methode

Enquête - schriftelijk

Type

Surveyonderzoek

Gefinancierd door

Vlaamse gemeenschap (bv. FWO …)
Eigen middelen (los van subsidies)

Product

Tabak
Alcohol
Illegale drugs
Psychoactieve medicatie
Polygebruik

Discipline

Epidemiologisch onderzoek

Regio

Internationaal

Status

Lopend

Datum laatste wijziging: 02/07/2018
Dit item aanpassen