De intersectie tussen wetenschap en beleid: de ontwikkeling van het Belgische drugsbeleid tussen 1996-2003

Terug naar alle onderzoeken

Samenvatting

Net zoals in andere beleidsdomeinen, kent het gebruik van de term ‘evidence-based drug policy’ een opmars gedurende de laatste jaren. De laatmoderne samenleving heeft het druggebruik, de welvaart en de politieke invullingen van beide veranderd: nieuwe vrijheden, nieuwe consumptiepatronen, nieuwe criminaliteitsvormen,… hebben zich ontwikkeld. Zolang druggebruik werd toegeschreven aan gemarginaliseerde groepen en/of minderheidsgroepen, was het mogelijk om druggebruik buiten de politieke agenda te houden. Echter, naarmate middelengebruik steeds meer onder andere groepen werd ingebed, kreeg dit fenomeen toenemende aandacht van beleidsmakers. Geleidelijk werd ook het onderzoek naar druggebruik geïnternationaliseerd. Het European Monitoring Centre for Drugs and Drug Addiction (EMCDDA) en de Pompidou Group hebben een vooraanstaande rol gespeeld. Beide organisaties werden opgericht om de kennis over het druggebruik verder uit te bouwen en onderzoek te stimuleren met het oog op het ontwikkelen van ‘evidence-based policies’.

Hoe de interactie tussen wetenschap en beleid concreet verloopt, werd tot op heden nog weinig bestudeerd binnen het beleidsdomein ‘drugs’. Hoewel vanuit de literatuur wordt aangenomen dat beleidsmakers in zekere zin gebruik maken van (wetenschappelijk) onderzoek in politieke besluitvorming, blijft er steeds een onderscheid tussen ‘ideaal’ en ‘realiteit’ bestaan. Ook andere (f)actoren, zoals ideologie, media, etc., kunnen een belangrijke rol spelen.

Doelstelling

Het doel van dit onderzoek is daarom om te beschrijven (en te verklaren) hoe (wetenschappelijk) onderzoek bijdraagt aan het nationaal drugsbeleid in België. Aan de hand van een historische case-studie, met name de ontwikkeling van het nationaal drugsbeleid in België tussen 1996 en 2003, willen we begrijpen welke factoren en actoren een rol hebben gespeeld in de debatten en ontwikkelingen in het kader van de Parlementaire Werkgroep Drugs (1996-1997), de Federale Beleidsnota Drugs (2001) en de drugswetswijziging (2003).

Onderzoekspopulatie

Dit onderzoek hanteert een 3-ledig kwalitatief opzet:

  • discoursanalyse beleidsdocumenten en krantenartikels
  • 55 diepte-interviews met wetenschappers, beleidsmakers, journalisten, praktijkwerkers,...

Output

TIEBERGHIEN, J. (2017). Change Or Continuity in Drug Policy: The Roles of Science, Media, and Interest Groups. Routledge: New York.

TIEBERGHIEN, J. (2015). ‘Evidence-based’ drugsbeleid en het belang van de media, Verslaving, 11, 30-40.

TIEBERGHIEN, J. (2014). Interviewing 'elites' in examining the science-policy nexus: some methodological reflections. In POTTER, G., WOUTERS, M., FOUNTAIN, J. (eds.), Change and Continuity: researching evolving drug landscapes in Europe (pp.123-138). Lengreich: Pasbst Science Publishers.

TIEBERGHIEN, J. & DECORTE, T. (2013). Understanding the science-policy nexus in Belgium: an analy

TIEBERGHIEN, J. & DECORTE, T. (2013). Understanding the science-policy nexus in Belgium: an analysis of the drug policy debate (1996 – 2003). Drugs: Education, Prevention and Policy, 20(3), 241-248.

TIEBERGHIEN, J. (2012), Beleidsmakers komen van Venus, wetenschappers van Mars? Een kritische blik op een complexe relatie tussen drugsbeleid en wetenschappelijk onderzoek. In PAUWELS, L. e.a. (Eds.), Update in de criminologie. Actualia Strafrecht en Criminologie 2012 (Reeks Gandaius, VI). Antwerpen: Maklu.

Contact

Universiteit Gent, Vakgroep Strafrecht en Criminologie, Instituut voor Sociaal Drugsonderzoek (ISD)
Julie Tieberghien

Algemene info

Looptijd

Startdatum 01/01/2009
Einddatum 31/08/2015

Methode

Literatuurstudie
Documentenstudie
Interview

Type

Andere

Gefinancierd door

Eigen middelen (los van subsidies)

Product

Illegale drugs

Discipline

Sociologisch / psychologisch / criminologisch onderzoek

Regio

Belgisch

Status

Afgerond

Datum laatste wijziging: 26/06/2018
Dit item aanpassen