Waarom experimenteren jongeren graag?
Hier kan je alvast een voorproefje lezen van wat er in de podcast verteld wordt, maar wie meer wil weten kan op de website van EOS terecht om de volledige podcast te beluisteren.
‘Experimenteren hoort nu eenmaal bij de ontwikkelingsfase’, zegt Hanna. ‘De hersenen van jongeren zijn volop in ontwikkeling tot ze ongeveer 25 jaar zijn. Het zijn vooral de rationele hersengebieden die nog in ontwikkeling zijn, zoals de prefrontale cortex bijvoorbeeld, die verantwoordelijk is voor plannen, organiseren, denken, rationeel redeneren en het reguleren en onder controle houden van bepaald gedrag. Die rationele gebieden lopen soms achter op de emotionele waardoor emoties vaak de bovenhand krijgen. Pubers kunnen hun gedrag dan ook moeilijker controleren.’
Tot zestien jaar willen jongeren zich het liefst van al conformeren aan de groep.
Het maakt ook dat pubers vooral bezig zijn met het hier en nu en weinig rekening houden met de gevolgen van hun gedrag op langere termijn. Daarnaast zijn jongeren tot ongeveer de leeftijd van 16 jaar erg gevoelig aan groepsdruk: ‘Op die leeftijd willen ze zich het liefst van al conformeren aan de groep. Als alcoholgebruik dan toevallig tot de norm van die groep behoort, is de kans groot dat ze erbij willen horen en mee willen doen’, zegt Hanna.
Loskomen van moeders rokken
Toch is het feit dat jongeren experimenteren en nieuwe ervaringen opdoen op zich niet negatief. Veranderingen in het brein helpen jongeren om zich los te maken van de omgeving en zich zo te ontwikkelen tot een zelfstandig individu. ‘In de adolescentie richten jongeren zich meer en meer op hun leeftijdsgenoten. Als ze dat niet zouden doen, zaten ze op hun dertigste nog bij moeders pappot’, zegt Hanna.
Het is dus belangrijk dat jongeren nieuwe ervaringen opdoen en dat kan door prikkels uit hun vriendengroep. ‘Alles wat nieuw is, kan evolutionair gezien overlevingswaarde hebben. Jongeren zijn op zoek naar nieuwe ervaringen om in de toekomst ook nog mee te kunnen in deze wereld. De kennis van hun ouders zal in de toekomst namelijk niet dezelfde waarde hebben als nu’, zegt Hanna.
Het onderzoekende, nieuwsgierige en grensverleggende gedrag van jongeren kan er wel toe leiden dat ze soms te veel risico’s nemen en onverstandige dingen doen. ‘Daarom is het wel belangrijk dat er duidelijke grenzen getrokken worden. Bovendien moeten jongeren voldoende worden ondersteund zodat het enkel bij experimenteren blijft’, zegt Hanna.
Wie graag meer wil weten over dit onderwerp, kan hier doorklikken naar de podcast van EOS-wetenschap.
