Een alcohol- en drugbeleid in het CAW

Geen standaardaanpak

Dit betekent dat er ook geen standaardaanpak voor deze cliënten is. Binnen de opdracht van een CAW luister je als hulpverlener naar hun verhaal en probeer je tegemoet te komen aan de hulpvragen die zij stellen. Je kan daarbij op verschillende vlakken een belangrijke rol opnemen. Je kan cliënten informeren en sensibiliseren om middelenproblemen te voorkomen. Je kan (beginnende) middelenproblemen opmerken. Je kan cliënten motiveren om hun gebruik te veranderen of doorverwijzen. Je kan ondersteuning bieden aan cliënten tijdens of na een behandeling in de alcohol- en drughulpverlening. Ook de omgeving van een gebruiker - de partner, de ouders, de kinderen, broers en zussen - kan je begeleiden in het omgaan met het gebruik.

De meerwaarde van een drugbeleid

Wie daarbij kan terugvallen op een drugbeleid beschikt over een belangrijke ruggensteun voor het omgaan met cliënten met middelenproblemen. Een drugbeleid is immers een samenhangend geheel van afspraken over hoe er in de werking wordt omgegaan met cliënten en middelengebruik, zowel preventief als op vlak van hulpverlening.

Het drugbeleid vertrekt vanuit de visie op de thematiek, die kadert in de algemene visie en opdracht van het CAW. Het beleid bestaat verder uit de pijlers regels en afspraken, zorg en begeleiding, informatie en sensibilisering (educatie) en omgevingsinterventies.

Alle vier de pijlers van het drugbeleid zijn belangrijk en vullen elkaar aan. Als deze pijlers evenwichtig worden uitgewerkt, ontstaat er een beleid waarbij verschillende maatregelen en acties op elkaar zijn afgestemd en elkaar versterken.

Regels en afspraken

In deze pijler verduidelijkt de werking wat kan en niet kan in verband met middelengebruik, en welke procedures gehanteerd worden als de regels overtreden worden. De wetgeving vormt hier het kader. Met een goed uitgebouwde pijler regels en afspraken anticipeert de werking op mogelijke incidenten. Tegelijk werkt dit preventief door duidelijk te stellen wat de normen zijn op vlak van middelengebruik.

Zorg en begeleiding

In deze pijler definieert de werking haar begeleidende rol naar cliënten met (vermoedelijke) problemen door middelengebruik. De werking legt vast wat er gebeurt op vlak van opmerken, inschatten en bespreekbaar maken van mogelijke problemen, wat opgenomen wordt in de eigen begeleiding en wanneer samengewerkt wordt met en/of doorverwezen wordt naar externe hulpverlening. In deze pijler omschrijft de werking ook haar rol ten aanzien van de omgeving van cliënten met middelenproblemen.

Informatie en sensibilisering (educatie)

In de pijler informatie en sensibilisering bepaalt de werking wat ze zal doen op preventief vlak. Hoe worden cliënten geïnformeerd over middelengebruik en bewust gemaakt van de risico’s en het belang van verantwoordelijk gebruik?

Omgevingsinterventies

Omgevingsinterventies ondersteunen de doelstellingen van het drugbeleid. Ze hoeven niet altijd thematisch te zijn, maar dragen wel steeds bij tot een omgeving die gezonde keuzes stimuleert en het welbevinden van cliënten verhoogt.

Aan de slag

Wie een alcohol- en drugebeleid wil uitwerken voor het CAW kan gebruik maken van het draaiboek ‘Een alcohol- en drugbeleid in het CAW’. In een eerste stap werk je aan de visie van je werking op cliënten met middelenproblemen. Vervolgens concretiseer je de visie in de uitwerking van de verschillende pijlers van het drugbeleid.

Deze leidraad richt zich tot iedereen die zich aangesproken voelt door het thema en het op de agenda wil zetten in zijn team of CAW. Dit kunnen hulpverleners zijn of teamverantwoordelijken die met hun team willen nadenken over hun rol met betrekking tot middelengebruik en de aanpak in het team willen verbeteren en/of stroomlijnen. Beleidsmedewerkers en directies kunnen dit op niveau van het hele CAW aankaarten en uitwerken.

Voor ondersteuning en coaching bij dit proces kan je een beroep doen op het regionaal CGG-preventiewerk tabak, alcohol en drugs.