Studiedag Belgische Federatie van Therapeutische Gemeenschappen

De studiedag van de Belgische Federatie van Therapeutische Gemeenschappen vond plaats op donderdag 20 februari 2020. Hieronder vind je een overzicht van de sprekers en de onderwerpen die aan bod kwamen. Je kan de presentaties van de sprekers downloaden.

Autoriteit in de verslavingszorg

Prof. Dr. Paul Verhaeghe, klinisch psycholoog, gewoon hoogleraar aan de universiteit van Gent.

Met autoriteit loopt er vandaag de dag heel wat verkeerd. Je zou kunnen stellen dat we ons in een gezagscrisis bevinden. De klassieke autoriteiten van religie en politiek zijn hun geloofwaardigheid verloren. Maar als autoriteit ontbreekt, blijft alleen macht over, en macht is geweld. Dit blijkt uit ongeveer elke vorm van gedwongen behandeling. In de plaats daarvan moeten we een nieuwe grond voor autoriteit erkennen en vervolgens ook bewust installeren. Een dergelijke nieuwe grond zal horizontaal gestructureerd zijn. De verslavingszorg sluit daar vaak reeds bij aan.

Samen bouwen aan langdurig herstel

Prof. Dr. Charlotte Colman (°1985) is professor Criminologie Universiteit Gent.

“Eens een druggebruiker, altijd een druggebruiker? ”

Internationaal onderzoek toont aan dat de meeste mensen die drugs gebruiken, uiteindelijk ook stoppen. Herstel wordt beïnvloed door een samenspel van individuele en sociale elementen. Persoonlijke motivatie en een hechte partnerrelatie zijn bijvoorbeeld belangrijke elementen, maar er is meer nodig om langdurig herstel te bekomen. Zo is er immers een groot verschil tussen ‘willen veranderen’ en effectief de mogelijkheid hebben of krijgen om te veranderen én die verandering ook vol te houden. Een van de grootste uitdagingen voor personen in herstel komt vaak na een hulpverleningstraject, wanneer ze terug in de maatschappij terechtkomen. De presentatie focust op de rol van sociale connectie voor langdurig herstel.

Nieuwe autoriteit

Anne Braamse, trainer bij VraagKracht.

We hebben geen controle over de ander. We hebben wel controle over onszelf. Ons gedrag heeft weer invloed op de ander en diens omgeving. Op welke manier kan Nieuwe Autoriteit (Haim Omer) ondersteunend zijn om onze invloed te vergroten? We ontdekken een andere manier van kijken en werken met autoriteit. Hoe kunnen we onze autoriteit op pakken met herstel van relatie? In plaats van autoriteit uit te oefenen op basis van ‘moeten’ worden jullie uitgedaagd om een nieuwe vorm van autoriteit aan te leren. De uitgangspunten van Nieuwe Autoriteit zijn: zelfcontrole, de-escalatie, innemen van positie door actief aanwezig te zijn, gebruik maken van het netwerk en herstel van de relatie.

De presentatie kan je hier downloaden. Meer info over de basishouding voor nieuwe autoriteit vind je hier.

Werken met daderschap - Op weg naar verantwoordelijkheid

Leen Van Kerckhoven, sociaal pedagoog en contextueel psychotherapeut,

Mensen die feiten hebben gepleegd, hebben vaak een hele weg af te leggen. Als hulpverlener of begeleider wil je deze mensen niet enkel als daders zien, maar je kan ook niet zomaar om die feiten heen. Hoe kan daderschap een plaats krijgen, en hoe kunnen mensen gestimuleerd worden om te kijken naar zichzelf, hun feiten en de veroorzaakte schade? Met als doel dat ze komen tot het oprecht en passend nemen van hun verantwoordelijkheid.

De volledige presentatie vind je hier.

It takes a village: samen bouwen aan een inclusieve herstelstad

Prof. Dr. Charlotte Colman

Tijdens deze workshop beschouwen we de stad als proeftuin om langdurig herstel te bewerkstelligen. Een van de grootste uitdagingen voor personen in herstel komt immers vaak na een hulpverleningstraject, bij de transitie naar de gemeenschap. Exclusie, discriminatie en stigma kunnen obstakels zijn binnen hun herstelproces.

Tijdens deze workshop wordt het concept van ‘de herstelstad’ toegelicht. Daarna wordt in kleine groepjes gebrainstormd over de concrete vormgeving van dergelijke stad.

Paard en ruiter

Pieter Impe, gedragstherapeut/psycholoog, Alcohol- en Medicatie Unit Karus & Gilles Geeraerts, stafmedewerker VAD

Waarom is een verslaving moeilijk te doorbreken? Willen veranderen is niet genoeg om het ook vol te houden. VAD licht aan de hand van het paard-en-ruiter-model toe hoe ons automatisch systeem het vaak overneemt van ons bewuste systeem.

Deelnemers maken kennis met het duale procesmodel en leren hoe ze dit kunnen gebruiken in de begeleiding van hun cliënten. Het paard-ruiter-model leent zich goed om cliënten en hun omgeving verslavingsgedrag beter te laten begrijpen. Denk daarbij bijvoorbeeld maar aan terugval of craving. Een nieuw psycho-educatief werkboekje voor cliënten met een verslaving en hun naastbetrokkenen wordt voorgesteld.

De presentatie kan je hier downloaden.

Online verslavingszorg?

Mieke Lemmens, Katarsis

Ken jij www.drughulp.be al? Ooit al geklikt op www.cannabishulp.be?

Onl... hulp en tools zijn niet meer weg te denken in de digitale samenleving. Bij Katarsis loopt een proefproject met online verslavingszorg. De opzet, methodiek en ervaringen worden gedeeld.

De presentatie download je hier.

Cliëntbespreking met de cliënt: indringer of welkome gast?

Gert Donkers, psycholoog/psychotherapeut, coördinator van het behandelingsprogramma van ADIC vzw & Bram Grené, psycholoog en coördinator van Sonar/Echo.

De regie in handen van de cliënt betekent dat die een woordje meespreekt over het behandelplan. Hoe doe je dat, de bewoner mee uitnodigen op een teambespreking? Beschikt iedereen over de nodige vaardigheden om met het team in gesprek te gaan over zijn of haar behandeling? Hoe bereid je zo’n bespreking voor? Wie is er aanwezig, wie niet? Is er nog ruimte voor het team om te spreken over diagnose, probleemsamenhang, enzovoort?

De presentatie kan je hier downloaden.

Gilles Geeraerts
Vorming & Hulpverlening