Feest Wijzer en ATTENT

In overleg met het werkveld werd er gekozen om twee concepten naast elkaar te ontwikkelen: één voor lokale fuiven en kleine festivalletjes (Feest Wijzer) en één voor jeugdhuizen (ATTENT). 

De sterktes van Quality Nights blijven in beide concepten behouden: werken met het aanbieden van services en met een systeem van pictogrammen. Beide initiatieven genieten de ondersteuning van het charter Gezonde Gemeente.

Een integrale aanpak rond veilig en gezond uitgaan

VAD ijvert al jaren voor een preventief beleid in het uitgaansleven. Dit is een samenhangend geheel van maatregelen om problemen door middelengebruik te voorkomen of er adequaat op te reageren. Een alcohol- en drugbeleid in het uitgaansleven steunt op vier pijlers die goed op elkaar afgestemd moeten worden. Ook binnen Feest Wijzer en ATTENT wordt er op verschillende terreinen gewerkt: informatieverstrekking, regelgeving, voorlichting van personeel en structurele maatregelen. Op die manier creëren beide concepten een zichtbaar positief uithangbord voor jeugdhuisuitbaters en organisatoren van fuiven. Bovendien hebben hun klanten baat bij de aangeboden services.

Belangrijke partners waarmee we samenwerken en die kennis en expertise leverden voor beide concepten zijn Sensoa, Horeca Vlaanderen, de Christelijke Mutualiteit, Vias institute, VVSG, VVJ, de Ambrassade, VIGL en Formaat.

Feest Wijzer

Feest Wijzer geniet ondersteuning van Gezonde Gemeente. Met Feest Wijzer geven fuiven en kleine festivals aan dat ze zich inzetten om een positief feestklimaat te creëren. Een fuif of lokaal festival dient minimum vier basisservices aan te bieden om het Feest Wijzer-preventiepakket te krijgen. Daarnaast kunnen ze vrijblijvend negen extra services aanbieden om de locatie nog veiliger en gezonder te maken. Voor elke service zijn er minimumcriteria.

De vier basisservices

1. Deskundig barpersoneel: De alcoholwetgeving is op een visueel aantrekkelijke manier zichtbaar voor zowel bezoekers als barpersoneel.
2. Gezondheidsinformatie: Feest Wijzer-evenementen informeren hun bezoekers over veilig en gezond uitgaan, gehoorschade, veilig vrijen, veilig verkeer, alcohol & drugs enzovoort.
3. Oordopjes: Feest Wijzer-evenementen beperken het geluidsniveau tot het wettelijke maximum, stellen gratis oordopjes ter beschikking en informeren de buurt over het evenement.
4. ‘Samen uit, samen thuis’: Het evenement vestigt de aandacht van bezoekers op de effecten van alcohol op hun veiligheid. Het stimuleert hen om voor elkaar te zorgen, opdat iedereen veilig thuis geraakt.

De extra services

Feest Wijzer moedigt de organisatoren aan om ook andere (gezondheids)maatregelen in te voeren die het welzijn van de feestvierders bevorderen, zoals:

1. Een chill-outruimte: Er is een aparte ruimte waar bezoekers tot rust kunnen komen in een koelere en rustigere omgeving.
2. EHBO: Er is een EHBO-koffer en de medewerkers weten deze liggen. Ook is er een schriftelijke procedure over wanneer de hulpdiensten te verwittigen.
3. Een vestiaire: Het evenement biedt een bewaakte vestiaire aan waar de bezoekers overtollige kledij veilig kunnen afgeven of opbergen.
4. Klimaatregeling: Het evenement voorziet ventilatie- en koeltechnieken die zorgen voor een aangenaam binnenklimaat.
5. Eten: Er is voedsel te koop op het terrein of de locatie van het event.
6. Gezond eten: Het evenement biedt gezonde voeding aan (smoothies, fruit, …)
7. Toegankelijkheid: Rolstoelgebruikers kunnen het evenement makkelijk betreden en kunnen gebruikmaken van een aangepast toilet.
8. Condooms: Condooms worden gratis ter beschikking gesteld om onveilige seksuele contacten, soa’s en ongewenste zwangerschappen zo veel mogelijk te voorkomen.
9. Gratis water: Er is vrije toegang tot gratis drinkwater voor de bezoekers die daar nood aan hebben.

Organisatoren kunnen de services bekendmaken aan het uitgaanspubliek via de Feest Wijzer-sterpictogrammen, in de vorm van infobordjes of stickers. Ze kunnen de pictogrammen op de feestlocatie hangen om te tonen dat op het evenement aandacht is voor gezond en veilig uitgaan.

ATTENT

ATTENT is tot stand gekomen in nauwe samenwerking met Formaat vzw, de federatie van jeugdhuizen in Vlaanderen. Formaat vzw ondersteunt meer dan 420 werkingen door opleiding, begeleiding, informatie, netwerken en belangenbehartiging. Elke service van ATTENT werd kritisch bekeken en er werd steeds gezocht naar de meerwaarde en correcte insteek voor jeugdhuizen om tot een resultaat op maat te komen. De services kregen de naam ‘Attenties’ mee.

De drie belangrijkste Attenties voor jeugdhuizen

Het resultaat van deze oefening leidt tot negen Attenties. In tegenstelling tot bij Feest Wijzer is er geen minimum aantal basisservices. Jeugdhuizen kunnen zelf kiezen voor welke Attenties zij zich inschrijven. Wel worden ze extra aangemoedigd om in te zetten op volgende drie Attenties: een alcohol- en drugplan ontwikkelen, vrijwilligers trainen om verantwoord alcohol te schenken en gezondheidsinformatie en risicobeperkende boodschappen verspreiden.

Deze drie Attenties zijn de belangrijkste:

• Met een alcohol- en drugplan kent iedereen de regels en afspraken en is alcohol- en drugpreventie ingebed in de werking. Het gaat verder dan enkele losstaande acties. Jeugdhuizen met een alcohol- en drugplan zullen dan ook sneller geneigd zijn om ook de andere Attenties aan te bieden, aangezien dit past binnen een duurzaam beleid.
• Het opleiden van vrijwilligers om verantwoord alcohol te schenken komt normaal gezien aan bod binnen het alcohol- en drugplan. Omdat het echter niet voor elk jeugdhuis mogelijk is om een volledig alcohol- en drugplan uit te werken, is dit nu ook een aparte Attentie. Zo kunnen jeugdhuizen zorgen dat ze deskundig barpersoneel hebben, ook als er geen ruimte is voor een alcohol- en drugplan.
• Gezondheidsinformatie en risicobeperkende boodschappen verspreiden is een derde belangrijke attentie. Aan de hand van deze informatie krijgen de jeugdhuisbezoekers zelf het nodige inzicht om de gezondheidsrisico’s bij het gebruiken van middelen te verminderen.

ATTENT wil op korte en langere termijn zo veel mogelijk jeugdhuizen en hun bezoekers met zoveel mogelijk Attenties bereiken. ATTENT helpt jeugdhuizen dan ook om de vier pijlers van een alcohol- en drugbeleid te implementeren.

De negen Attenties en hun minimumcriteria

Elke attentie heeft een aantal minimumcriteria. We zetten ze even op een rijtje:

1. Alcohol- en drugplan: Het jeugdhuis heeft een alcohol- en drugbeleid opgesteld en medewerkers volgden hiervoor de cursus ‘alcohol- en drugplan’ waar ook aandacht wordt besteed aan het opleiden van barmedewerkers.
2. Getrainde vrijwilligers: Leidinggevend kader van het jeugdhuis en vrijwilligers die actief zijn binnen het jeugdhuis kregen een (online) training om signalen te herkennen als iemand zich niet goed voelt door alcohol- en druggebruik. Zo kunnen ze daar correct op inspelen. Het laat hen toe om verantwoord alcohol te schenken en om agressie in het jeugdhuis te voorkomen.
   
3. Info: Het jeugdhuis informeert bezoekers over veilig en gezond uitgaan, gehoorschade, veilig vrijen, veilig verkeer, alcohol en drugs enzovoort.
   
4. Samen uit, samen thuis: Het jeugdhuis vestigt de aandacht van bezoekers op de effecten van alcohol op hun veiligheid. Bezoekers worden gestimuleerd om voor elkaar te zorgen, opdat iedereen veilig thuis geraakt.
   
5. Oordoppen: Het jeugdhuis stelt gratis oordoppen ter beschikking. Als het jeugdhuis valt onder de wettelijke criteria, controleert het de geluidslimiet en zorgt het dat die binnen de wettelijke limieten valt.
   
6. Gratis water: Het jeugdhuis biedt gratis drinkwater aan.
   
7. Condooms: Het jeugdhuis stelt gratis condooms ter beschikking voor bezoekers.
8. Chill out: Bezoekers van het jeugdhuis hebben toegang tot een koelere en rustigere ruimte met comfortabele zitmogelijkheden (geen muziek of rustige, tragere muziek).
9. EHBO: Het jeugdhuis heeft een EHBO-koffer en kan bezoekers die onwel worden de eerste zorgen toedienen.

De Attenties kunnen in het jeugdhuis bekendgemaakt worden met dezelfde sterpictogrammen als Feest Wijzer. Zo vinden de bezoekers vlot hun weg naar oordoppen, gratis water, …

Inschrijven

Jeugdhuizen kunnen zich inschrijven voor ATTENT via de website van Formaat.

Feest Wijzer-pakketten kunnen besteld worden via de catalogus.