Gebruik van alcohol, illegale drugs, slaap- en kalmeermiddelen in de Belgische bevolking (UP TO DATE 1&2)

Terug naar alle onderzoeken

Samenvatting

UPTODATE 1

Huisartsen zijn belangrijke actoren in de detectie van en de ondersteuning bij problemen gerelateerd aan alcohol- en ander druggebruik. Evenzeer wordt van arbeidsgeneesheren verwacht dat zij als promotor van gezondheid en veiligheid op de werkplaats, een rol spelen op gebied van middelengebruik- en misbruik (cf. Cao 100, interprofessionele collectieve arbeidsovereenkomst). In België is weinig geweten over de strategieën die deze zorgverleners toepassen wanneer ze geconfronteerd worden met dit probleem, noch wat hun interesse of houding daarin is. Dit onderzoek bestudeert de factoren die de aanpak van huisartsen en arbeidsgeneesheren beïnvloeden met betrekking tot het gebruik van alcohol en andere drugs door werknemers (alcohol, cannabis en andere illegale drugs, slaap- en kalmeringsmiddelen).

Het onderzoek omvat 7 onderdelen:

1.Verzamelen van epidemiologische data van de algemene bevolking via het Belgisch netwerk van de huisartsenpeilpraktijken;

2.Een systematische literatuur review;

3. en 4.Kwalitatieve (via interviews) en kwantitatieve bevraging van huisartsen en arbeidsgeneesheren naar hun houding en ervaring ten opzichte van middelenmisbruik;

5.Toetsen van de resultaten van de bevraging bij huisartsen en arbeidsgeneesheren bij de andere actoren van het werkveld;

6.Bekijken van programma's in het buitenland in functie van mogelijke toepassing in België;

7.Bevindingen interactief kenbaar maken aan een ruim publiek (stakeholders huisartsen, arbeidsgeneesheren, wetenschappelijke verenigingen, enzovoort) om de aanbevelingen in de dagelijkse praktijk te integreren.

UPTODATE 2

Timing: december 2015-maart 2017

Gebaseerd op de aanbevelingen van uptodate 1 zal in een vervolgproject gewerkt worden aan:

1. Inventaris van bestaand vormingsaanbod inzake alcohol en andere drugs

2. Opstellen van guideline(s) voor arbeidsgeneesheren

3. Communicatie/samenwerking tussen HA en AG




Doelstelling

UP TO DATE 1 wil inzicht verwerven in

1) De reële hulpvraag in de eerstelijnszorg;

2) De mate waarin huisartsen en arbeidsgeneesheren betrokken zijn bij het fenomeen middelengebruik;

3) De bepalende factoren van hun aanpak (cf. Integrated Model of Change van de Vries);

4) De middelen die zij ter beschikking hebben om een adequaat antwoord te bieden op vragen inzake preventie en behandeling van middelengebruik. Andere zorgverleners uit de verslavingszorg zullen bevraagd worden om na te gaan of ze huisartsen en arbeidsgeneesheren als een steun beschouwen, en of de rol van huisartsen en arbeidsgeneesheren voldoende gewaardeerd wordt.

Onderzoekspopulatie

Huisartsen en arbeidsgeneesheren

Andere zorgprofessionals

Algemene bevolking (huisartsenpeilpraktijken)


Voornaamste resultaten

UPTODATE 1

1/ Gedetailleerd beeld van beïnvloedende factoren mbt gedrag van huisartsen (HA) en arbeidsgeneesheren (AG) tav problematisch gebruik. Voor beide beroepsgroepen zijn kennis en attitude belangrijk. Specifiek voor AG blijkt vooral de context (type bedrijf, interne of externe preventiedienst) een bepalende factor

2/ Inzichten omtrent de communicatie en samenwerking tussen HA en AG: beperkt, en veel wantrouwen van HA naar AG ondanks beroepsgeheim van AG.

3/ Aanbevelingen voor aanpak in de praktijk, en voor een betere samenwerking tss HA en AG.

Output

UPTODATE 1

Up to Date: use of psychoactive substances in adults: Prevention and Treatment by general practitioners and Occupational physicians; DATa retriEval : final report Book I Vanmeerbeek, Marc - Remmen, Roy - Van Casteren, Viviane ... et al. Brussels : Belgian Scientific Policy, 2015 (SP2621)

Up to Date : use of psychoactive substances in adults: Prevention and Treatment by general practitioners and Occupational physicians; DATa retriEval : final report Book II Vanmeerbeek, Marc - Remmen, Roy - Van Casteren, Viviane ... et al. Brussels : Belgian Scientific Policy, 2015 (SP2622)

Up to Date : use of psychoactive substances in adults: Prevention and Treatment by general practitioners and Occupational physicians; DATa retriEval : samenvatting Vanmeerbeek, Marc - Remmen, Roy - Van Casteren, Viviane ... et al. Brussel : Federaal Wetenschapsbeleid, 2015 (SP2623)

Ketterer, F., Symons, L., Lambrechts, M.C., Mairiaux, P., Godderis, L., Peremans, L., Remmen, R., & Vanmeerbeek, M. (2014). What factors determine Belgian general practitioners' approaches to detecting and managing substance abuse? A qualitative study based on the I-Change Model. BMC Family Practice, 15:119.

Lambrechts, M.C, Ketterer, F., Symons, L., Mairiaux, P., Peremans, L., Remmen, R., Vanmeerbeek, M. & Godderis, L. (2015). The approach taken to substance abuse by occupational physicians: a qualitative study on influencing factors, Journal Of Occupational and Environmental Medicine, 57(11), 1128-1235.

UPTODATE 2

Lambrechts, M., Vanmeerbeek, M., Ketterer, F., Remmen, R. en Godderis L. (2017). Vervolgproject. Use of psychoactive substances in adults: Prevention and Treatment by general practitioners and Occupational physicians - DATa retrieval. Guideline screening alcoholgebruik en bijhorende kortdurende interventie door arbeidsgeneesheren. 36 pp. Brussel: Belspo. Het project werd ondersteund door BELSPO en de Federale Overheidsdiensten Volksgezondheid en Werkgelegenheid.

http://www.vad.be/artikels/detail/eerste-guideline...



Online artikels & rapporten

Contact

Département de Médecine générale (Université de Liège). Projectpartners: Universiteit Antwerpen (huisartsengeneeskunde), Université de Liège (arbeidsgeneeskunde), KU Leuven (Centrum voor Omgeving en Gezondheid), VAD
Marie-Claire Lambrechts (VAD)

Algemene info

Looptijd

Startdatum 01/12/2011
Einddatum 15/03/2017
Doorlopend project

Methode

Systematische review
Enquête - schriftelijk
Online enquête
Interview
Focusgroep

Type

Surveyonderzoek

Gefinancierd door

Federale overheid

Product

Alcohol
Illegale drugs
Psychoactieve medicatie

Discipline

Medische en farmacologisch onderzoek
Sociologisch / psychologisch / criminologisch onderzoek

Regio

Belgisch

Status

Afgerond

Datum laatste wijziging: 25/07/2018
Dit item aanpassen