Drugbeleid op School

Hoe bepalen we als school onze houding tegenover middelengebruik? Hoe reageren we wanneer er zich incidenten rond middelengebruik voordoen? Hoe vangen we leerlingen op die problemen hebben met middelengebruik? Wat leren we onze leerlingen over drugs?

Je biedt een effectief antwoord op deze vragen met een continue en beleidsmatige aanpak: het Drugbeleid op School (DOS).

Met het DOS speel je in op alle aspecten van genotsmiddelengebruik. Je werkt beleidsmatig en anticipeert op een effectieve manier op middelenproblemen en de gevolgen ervan. Want educatie rond middelengebruik is pas doeltreffend met een holistische benadering, waarbij de school in zijn geheel de gezondheidsboodschap ondersteunt. Wat in de klas onderwezen wordt, wordt best ondersteund door de regels op school, de reactie van de school op incidenten en een veilige, gezonde omgeving waar een gezonde keuze de gemakkelijkste keuze is.

In de gids ‘Drugbeleid op School’ vind je de nodige informatie over de verschillende componenten van een DOS en praktische tips om het op maat van jouw school uit te werken. Je kan er zelfstandig mee aan de slag of met behulp van een coach.

Een drugbeleid kan ontwikkeld worden op maat van de school, ook in centra DBSO of in de leertijd .

Opbouw van een DOS

Een DOS is opgebouwd uit vier pijlers. Ze zijn allen evenwaardig en zijn complementair.

Regelgeving

Met regelgeving bepaal je als school de regels met betrekking tot bezit, gebruik, onder invloed zijn, delen en dealen. Je bakent met de werkgroep af welke situaties en plaatsen binnen de schoolcontext vallen - aan de schoolpoort, bij extra muros activiteiten, … - en welke regels er gelden.

Regelgeving op zich kan niet voorkomen dat leerlingen grensoverschrijdend gedrag stellen. Daarom worden ook procedures uitgetekend met een taakverdeling rond wie er reageert en hoe bij (vermoeden van) regelovertreding. Idealiter bepaalt de school ook de communicatie met de diverse partners: CLB, ouders, justitie, …

De publicatie Juridische handvatten voor het gebruik en misbruik van alcohol en andere drugs op school is een handige tool bij het uitwerken van regelgeving en het omgaan met (vermoeden van) regelovertreding. Je kan het downloaden onder de 'Gerelateerde materialen'.

Begeleiding

Met deze pijler werkt de school uit welke begeleiding ze aanreikt aan leerlingen met (vermoedelijke) problemen door alcohol en/of drugs. Je tekent als school een begeleidingstraject uit met duidelijke taakomschrijvingen voor het signaleren, begeleiden en eventueel doorverwijzen van leerlingen met drugproblemen.

Het CLB is hierbij een belangrijke partner. Voor het CLB ontwikkelde VAD in het kader van individuele begeleiding van een leerling Iedereen drinkt, iedereen blowt, BackPAC en de SEM-J. De vorming Motiverende gespreksvoering kan ondersteuning bieden aan leerlingenbegeleiders en CLB-medewerkers.

Educatie

Met educatie werk je als school uit hoe je leerlingen stimuleert tot een gezonde levensstijl. Dit gebeurt door het aanbieden van continue en effectieve educatie over het alcohol- en drugthema en het aanleren van sociale vaardigheden. Met de leerlijn tabak, alcohol en drugs heeft de school handvatten in handen om op een goede manier educatief te werken.

Structurele maatregelen

Structurele ondersteunende maatregelen in de schoolcontext dragen bij tot een betere werking van het DOS. Zij zorgen ervoor dat preventie kan gebeuren in een veilige en constructieve omgeving die gezonde keuzes stimuleert. De acties zijn gericht op de fysieke schoolomgeving, een positief schoolklimaat en het betrekken van de brede omgeving van de school.

Heb je al een DOS?

Ook scholen die al een beleid ontwikkelden en dit willen evalueren of herwerken, kunnen met deze gids aan de slag! Per stap die genomen wordt vind je specifieke informatie voor de herwerking.

Nieuwe aspecten in het DOS

De gids voor de school werd in 2015 geüpdatet. Wat is er veranderd?

• Je krijgt handvatten als je al een beleid hebt en je dit wil evalueren of updaten
• Het thema gamen werd expliciet opgenomen als nieuw thema naast tabak, alcohol, illegale drugs, gokken en psychoactieve medicatie.
• De pijler structurele maatregelen in de schoolcontext kreeg een nieuwe invulling. Je kan hiervoor nieuwe methodieken gebruiken.
• Er is meer aandacht voor de inbedding van het DOS in je school. Dit door:
  • een continue focus op hoe je je DOS kan communiceren naar alle betrokkenen. Je krijgt concrete aandachtspunten.
  • continue aandacht voor deskundigheidsbevordering van je schoolteam, door middel van vormingen.
• Je kan zelfstandig aan de slag.

Heb je nood aan een analyse van de schoolse situatie op vlak van de middelenthematiek?

De VAD-Leerlingenbevraging biedt de school een zicht op het middelengebruik van zijn leerlingen. De bevraging is bovendien opgesteld volgens de pijlers van een DOS en geeft over elk van deze pijlers informatie waarmee ze het DOS beleid kan uitwerken of bijsturen. Deelnemende scholen ontvangen een rapport op maat van de school en worden uitgenodigd voor een vorming.