"Dit is Radioooooo Gaga!!!!"

In de voorbije maanden kregen we het niet alledaagse voorstel van het productiehuis ‘de Chinezen’ of we met De Kiem bereid zouden zijn om mee te werken aan een aflevering voor het derde seizoen van ‘Radio Gaga’?

Bij een eerste toelichting hierover aan bewoners en medewerkers, reageerden velen alvast positief. Het spreekt voor zich dat iedere bewoner individueel kon beslissen wel of niet deel te nemen aan dit programma. Ter voorbereiding kregen de bewoners een aflevering uit het vorig seizoen te zien en konden ze allerlei vragen stellen aan de programmamakers. Na bedenktijd, tijdens het lange paasweekend, bleek dat een meerderheid van de bewoners kandidaat was om mee te werken.

Vanaf begin juni kregen we het gezelschap van Rosalien, die als researcher drie weken kwam meedraaien in De Kiem. Zo kon zij onze werking leren kennen en via gesprekken met bewoners in de onthaalafdeling, de TG en het halfweghuis, luisteren naar een diversiteit aan levenservaringen. Vanuit deze gesprekken groeide het uiteindelijke scenario voor de aflevering.

Op 22 juni, een warme zomerse dag, was het eindelijk zover. Dominique en Joris kwamen met hun volkswagenbusje onze oprit opgereden en vouwden hun tot opnamestudio omgebouwde caravan open in de schaduw van een boom. Iedereen was nieuwsgierig naar wat er komen zou… Al gauw kwam alles op gang. Men plaatste een aparte zendmast in de tuin en deelde kleine radio’s uit . Zo kon iedereen op zijn werkplek de uitzending van Radio Gaga volgen. Dominique en Joris waren vergezeld van een televisieploeg van ongeveer 15 mensen: de regisseur, de redacteur, researchers, cameramensen, geluidstechnici, … Het doel was duidelijk: 3 dagen radio en televisie maken over de ervaringen van ex-verslaafden met hun verslaving en hun weg naar herstel uit die verslaving.

Aanvankelijk keek iedereen wat naar elkaar. Wie zou als eerste een babbel gaan doen of een liedje aanvragen in de caravan. Eens het ijs gebroken waren veel bewoners en personeelsleden enthousiast om ‘hun radiomoment’ te beleven. Sommige bewoners werden naast hun caravan-gesprek ook diepgaander geportretteerd over hun levensverhaal, hun traject in De Kiem en hun streven naar een betere toekomst. Voor twee bewoners was er ook een gesprek met hun familie, zodat ook hun belevingen met een verslaafd kind aan bod konden komen. Tenslotte werden er algemene sfeerbeelden en luchtopnames met een dronecamera gemaakt om een ruimer beeld te geven van het leven in De Kiem.

Op zaterdag 24 juni sloot de opnameperiode af met een groepskreet samen met de televisieploeg. Een krachtig en hartelijk moment als apotheose van 3 dagen radio maken in een zeer open sfeer. De onthaalbewoners schonken aan Dominique & Joris een zelfgemaakt kunstwerk van gedemonteerde radio-onderdelen. Het zal een plaatsje krijgen in de caravan bij het maken van volgende reportages. Onze bewoners getuigden dat het een unieke ervaring was waarin ze veel verbondenheid voelden. Ze kregen ook veel erkenning van de televisiemakers voor de weg die ze nu aan het bewandelen zijn in De Kiem en in hun leven. Sommigen waren ook opgelucht dat het voorbij was omdat de opnames het ritme van alledag toch wel danig had dooreen geschud.

Wat mij persoonlijk het meeste trof is dat sommige bewoners in deze 3 dagen meer van zichzelf durfden te delen. Het therapeutisch leefklimaat dat wij elke dag trachten te bieden schenkt niet vanzelfsprekend voldoende veiligheid om je kenbaar te durven maken. Ik denk dat mensen als het ware vrij makkelijk open spreken over hun leven tegenover een camera, omdat die in staat is waar te nemen zonder te oordelen. Mijn wens voor iedereen is dan ook een beetje meer ‘camera-ad’ te zijn voor mekaar, zodat niemand in stilte en eenzaam zijn verhaal moet dragen.

Ik wil de ganse ploeg van Radio Gaga graag bedanken voor hun interesse om een programma te maken met mensen die verslaafd zijn geweest. Bedankt om hen een stem te geven in de media en zo te helpen het stigma omtrent verslaving te verminderen. Elke (ex-)verslaafde is en blijft een mens met een aangrijpend verhaal. Net zoals vele anderen die ooit een plaatje gingen aanvragen in de ‘caravan of Love’; net zoals u en ik…

Who knows where the storm will take us. Who knows when the pain will break us. When will all the g's be given another chance to live in freedom. Hey now. Get your heart, get your heart. Off of the shelf. Make the grey sky blue. Yeah, I'm talkin to you. And nevermind the sick and the afraid askin' out today to see a brighter day. So gather around. And see what the day brings. And see what makes you laugh. And see what makes you sing. And never, nevermind The thing that people say. You'll never go away. You'll never go away.

Fragment uit Brad – The Day Brings – één van de vele songs die in de uitzending werden aangevraagd

De uitzending van Radio Gaga in De Kiem werd op 13 september 2017 uitgezonden op Canvas.
Je kan de uitzending nog tot 1 december herbekijken op VRT NU.

Chris Lemaitre
Verantwoordelijke therapeutische gemeenschap en Tipi