Crush 2.0: Werken met jongeren rond relaties, alcohol en cannabis

Crush leert 16-18-jarigen op een verantwoordelijke manier omgaan met alcohol en cannabis, en daarbij zorg te dragen voor zichzelf en anderen. Het lespakket bestaat sinds 2013, maar werd twee jaar later geëvalueerd. Op basis van die evaluatieresultaten kreeg het materiaal nu een update, en een leerlingenbundel met invulblaadjes.

Een positieve evaluatie!

Crush werd in 2015 geëvalueerd door een onderzoek bij een duizendtal leerlingen. Deze evaluatie leverde boeiende resultaten op:

  • Hoewel jongeren van 16 tot 18 jaar al veel weten over alcohol en cannabis, bleek Crush toch nog bij te dragen tot een kennisverhoging.
  • Crush heeft een impact op de waarden en normen van jongeren. Bovendien stelt het hun beeld bij van hoe hun peers erover denken. Ze realiseren zich dat zeer weinig medeleerlingen het aanvaardbaar vinden om in de auto mee te rijden met iemand die te veel gedronken heeft. Ze beseffen door Crush ook dat minder medeleerlingen dan ze voordien dachten het stom vinden als je niet meedrinkt. Door te praten over de aanvaardbaarheid van gedrag, werd hun eigen mening bijgestuurd.
  • De evaluatie toonde ook een gedragseffect. Onder de leerlingen die in de maand voor de Crush-lessen dronken waren geweest, kwam achteraf minder dronkenschap voor. Die trend zagen we niet terug bij de controlegroep. Crush heeft met andere woorden een positieve invloed op jongeren die al drinken.

Ook leerkrachten gaven tijdens dit evaluatieonderzoek hun feedback. Het bleek dat ze erg tevreden waren over de bruikbaarheid ervan.

Alcohol en cannabis: niet weg te denken uit de leefwereld van jongeren

Ongeacht of jongeren zelf wel of niet blowen of alcohol drinken, alcohol en cannabis maken deel uit van hun leefwereld. Eén derde van de 17-18 jarigen heeft een vriendenkring waar de helft tot alle vrienden minstens één keer per maand dronken is. En twee derden heeft minstens één vriend die cannabis gebruikt. Ook de motieven om zelf te drinken of te blowen situeren zich vaak in de sociale context: voor de gezelligheid met vrienden, om erbij te horen, … Reden genoeg om rond alcohol, cannabis en relaties te werken met deze jongeren.

De vertrouwde formule

Ook na de update blijft het materiaal bestaan uit vijf lessen die aansluiten bij de leefwereld van de jongeren. De begeleider kan uit deze vijf lessen kiezen welke er het beste aansluiten bij zijn klasgroep.

  • I like vertrekt vanuit Facebookprofielen: Wat doe je als je online iemand leert kennen die je leuk vindt? Spreek je die persoon aan of niet? Heb je vooroordelen? Heb je ooit al eens volledig de verkeerde indruk gehad van iemand? …
  • Met een filmpje met dronken personages doet After 12 jongeren nadenken over hun eigen alcohol- en cannabisgebruik. Tegelijkertijd wordt er productinformatie gegeven.
  • Met een zelftest denken jongeren met Kan dit? na over risicogedrag van anderen. Zo denken ze meteen ook na over hun eigen normen en waarden. Discussie aanwakkeren staat hierbij centraal.
  • Wat doe jij? Dat is de hamvraag in de vierde methodiek. In vier filmpjes worden dilemma’s voorgeschoteld. Hierdoor denken jongeren na over negatieve gevolgen van middelengebruik. Ze gaan ook in op gepaste manieren van reageren in probleemsituaties.
  • Met Mijn lief zegt denken jongeren na wat ze belangrijk vinden in een relatie. De twee verhalen gaan over grenzen in een relatie, en leren de jongeren sociaal weerbaar te reageren in gelijkaardige situaties.

Enkele bijsturingen…

Ondanks de positieve bevindingen, was er toch ruimte voor enkele verbeteringen.

  • Om jongeren beter te doen onthouden en iets in handen te geven na de lessen, werd een bijhorende leerlingenbundel ontwikkeld.
  • Begeleiders kunnen per les aan de slag met volledig uitgewerkte, kant-en-klare PowerPoints die opgevrolijkt werden met aantrekkelijke foto’s.
  • De inhoud werd aangepast aan de meest recente alcoholrichtlijn van VAD, dit wil zeggen dat de boodschap gegeven wordt dat men onder 18 jaar beter niet drinkt.
  • In de methodieken werd de achtergrondinformatie voor de leerkracht beter geïntegreerd in de les (bijvoorbeeld in After 12).
  • After 12, Wat doe jij en Mijn lief zegt… werden verdiepend uitgewerkt. De werkwijze werd zodanig aangepast dat jongeren meer actief en verdergaand aangezet worden tot nadenken.

Interesse?

De leerkrachtenhandleiding en leerlingenbundel kan je gratis downloaden of bestellen. Kijk bij het ‘Gerelateerd materiaal’ hieronder.

Nina De Paepe
Stafmedewerker Preventie onderwijs / Middelengebruik bij mensen met een beperking